Cách bảo quản đồ gỗ không bị mối mọt, cong vênh theo thời gian

Đồ gỗ luôn là lựa chọn được ưa chuộng trong không gian sống và thờ cúng của người Việt. Từ bàn ghế, tủ kệ cho tới bàn thờ, ngai thờ, bài vị,… Tất cả đều thể hiện sự trang trọng, gần gũi và truyền thống. Tuy nhiên, nếu không biết cách bảo quản đồ gỗ. Các sản phẩm này rất dễ bị mối mọt, cong vênh, nứt nẻ theo thời gian – đặc biệt trong điều kiện khí hậu nóng ẩm của Việt Nam.

Vậy làm sao để giữ cho đồ gỗ luôn bền đẹp, chắc chắn và trường tồn với thời gian?

1. Chọn loại gỗ phù hợp ngay từ đầu

• Ưu tiên sử dụng các loại gỗ cứng, gỗ quý như gỗ Hương, gỗ Trắc, gỗ Gõ, gỗ Gụ,… vốn có khả năng chống mối mọt tốt hơn gỗ tạp.

• Gỗ càng già, càng đặc. Thì khả năng chịu cong vênh càng cao.

• Với đồ thờ, nên chọn gỗ đã được tẩm sấy kỹ. Giúp ổn định cấu trúc và chống nứt nẻ theo thời gian.

2. Đặt đồ gỗ ở nơi khô ráo, thoáng mát

• Không đặt đồ gỗ trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời. Dễ khiến bề mặt bị rạn nứt, phai màu.

• Tránh đặt gần nguồn nhiệt như bếp, lò sưởi, máy sấy,… vì sự chênh lệch nhiệt độ sẽ khiến gỗ co ngót, cong vênh.

• Đặt đồ gỗ ở khu vực thông thoáng, tránh ẩm thấp – đặc biệt là các vật dụng thờ cúng, khung ảnh, bài vị đặt sát tường.

3. Lau chùi định kỳ, đúng cách

• Dùng khăn mềm lau bụi thường xuyên, không để bụi đóng dày gây trầy xước bề mặt.

• Hạn chế lau bằng khăn ướt; nếu cần lau bằng nước, hãy vắt thật khô để tránh thấm nước vào gỗ.

• Có thể dùng các dung dịch vệ sinh đồ gỗ chuyên dụng để giữ độ bóng và làm sạch an toàn.

4. Sử dụng tinh dầu hoặc sáp bảo quản bề mặt

• Định kỳ dùng dầu lau gỗ tự nhiên hoặc sáp ong, vừa làm bóng gỗ. Vừa tạo lớp bảo vệ khỏi hơi ẩm.

• Với đồ gỗ sơn son thếp vàng, tránh dùng hóa chất mạnh – chỉ nên lau nhẹ bằng khăn khô mềm.

5. Chống mối mọt bằng mẹo dân gian

• Đặt long não, bã cà phê khô, vỏ cam phơi khô vào ngăn kéo, tủ hoặc dưới chân đồ gỗ để xua đuổi mối mọt.

• Có thể hòa dầu hỏa + dầu nhớt bôi vào các khe hở, chân đế – cách này cổ truyền nhưng vẫn hiệu quả.

• Dùng dung dịch diệt mối chuyên dụng (an toàn cho đồ thờ) để xịt định kỳ những nơi dễ phát sinh ổ mối.

6. Bịt kín các vết nứt, khe hở kịp thời

• Nếu thấy đồ gỗ có vết nứt nhỏ, cần bịt kín bằng keo gỗ hoặc bột trét gỗ, tránh để mối mọt len vào từ đó.

• Sau khi xử lý, nên sơn lại hoặc đánh vecni bảo vệ lớp ngoài.

7. Tránh để đồ nặng lâu ngày đè lên bề mặt

• Một số đồ gỗ mỏng (như kệ, mặt bàn) sẽ dễ bị lún hoặc cong nhẹ nếu để đồ quá nặng trong thời gian dài.

• Đặc biệt với đồ thờ: nên kê bài vị, khung ảnh cân đối, không xếp chồng quá nhiều vật nặng lên nhau.

8. Kiểm tra định kỳ và xử lý sớm nếu có dấu hiệu bất thường

• Quan sát màu gỗ, bề mặt sơn: nếu thấy đổi màu, bong tróc hoặc có dấu hiệu mủn gỗ thì cần xử lý ngay.

• Kiểm tra phía dưới chân đế, mặt sau đồ gỗ – nơi mối mọt thường tấn công đầu tiên.

9. Dùng chân đôn gỗ hoặc mặt kê cách ẩm

• Đặt đồ gỗ trên chân đôn, mặt kê cao 3–5 cm giúp hạn chế tiếp xúc trực tiếp với mặt sàn.

• Với những khu vực nền nhà ẩm, càng cần dùng tấm cách ẩm bên dưới để tăng tuổi thọ.

10. Khi chuyển nhà hoặc thay đổi vị trí, cần vận chuyển cẩn thận

• Bọc đồ gỗ bằng vải mềm, tránh va đập làm sứt mẻ.

• Không nên kéo lê trên sàn – dễ gây vỡ chân, bung mộng.

11. Đồ thờ gỗ càng cần chăm sóc, bảo quản kĩ:

• Đồ thờ gỗ thường được chạm khắc tinh xảo, sơn son thếp vàng – nếu ẩm mốc hay nứt nẻ sẽ rất khó phục hồi nguyên trạng.

• Nên lau chùi nhẹ nhàng, tránh nước, tránh dùng khăn ướt lau lên lớp thếp vàng.

12. Khi thời tiết thay đổi, nên lưu ý thêm:

• Vào mùa nồm, ẩm thấp: đặt túi hút ẩm, mở cửa cho thông gió, tránh đóng kín gây tích tụ hơi nước.

• Vào mùa hè nắng nóng: tránh để gỗ gần cửa sổ có ánh nắng chiếu trực tiếp.

Bảo quản đồ gỗ không bị mối mọt, cong vênh là việc làm cần thiết và lâu dài, nhất là với những ai yêu thích đồ gỗ tự nhiên. Hoặc sử dụng trong không gian thờ cúng. Hãy kết hợp giữa việc chọn gỗ chất lượng, đặt nơi phù hợp. Và bảo trì đúng cách để giữ cho sản phẩm luôn đẹp bền, giá trị qua năm tháng.

Nếu bạn đang tìm địa chỉ uy tín để sắm đồ gỗ thờ cúng chất lượng, hãy liên hệ  Mộc Gia Nguyễn – nơi chuyên chế tác bàn thờ, bài vị, ngai thờ, khung ảnh gỗ tự nhiên chuẩn truyền thống.